Η Παγκρήτια Ένωση Πτυχιούχων Αρχαιοφυλάκων (Π.Ε.Πτ.Α.) είναι Πρωτοβάθμιο Επαγγελματικό Σωματείο, Πιστοποιημένων απόφοιτων Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης, με ειδικότητα "ΦΥΛΑΚΑΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ".
Στην Κρήτη, ιδρύθηκε τμήμα αυτής της ειδικότητας το 2001, αρχικά, μόνο στο Ηράκλειο. Από τότε, έχουν ιδρυθεί τμήματα της ειδικότητας και στους 4 νομούς της Κρήτης, με πολλούς απόφοιτους και Πιστοποιημένους Αρχαιοφύλακες. Το 2001 έγινε η πρώτη προσπάθεια ομαδοποίησης των απόφοιτων, με σκοπό τη γνωστοποίηση της ειδικότητας, τη διεκδίκηση εργασιακών δικαιωμάτων και την επαγγελματική κατοχύρωση. Το 2011 και, κυρίως, το 2017, έγιναν σημαντικές απόπειρες για ίδρυση τοπικού Συλλόγου, οι οποίες, όμως, δεν ολοκληρώθηκαν με το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το 2019 ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια συνένωσης των συναδέλφων, η οποία, το 2021 τελεσφόρησε και ιδρύθηκε η Παγκρήτια Ένωση Πτυχιούχων Αρχαιοφυλάκων (Π.Ε.Πτ.Α.).
Αρχικά, συστάθηκε Προσωρινή Διοίκηση, για το χρονικό διάστημα 30/08/2021 έως 31/05/2022, αποτελούμενη από τους: Αποστολάκη Έλενα, Νύκταρη Δημήτρη, Ξεκαρδάκη Ειρήνη, Μαλλιαράκη Μαρία, Τζωρτζάκακη Νίκο, Παναγιωτάκη Ιωάννα και Μπολιεράκη Ευτυχία.
Μέλη της Π.Ε.Πτ.Α. είναι η συντριπτική πλειοψηφία των Πιστοποιημένων Συμβασιούχων Αρχαιοφυλάκων της Περιφέρειας Κρήτης. Σκοπός του Συλλόγου είναι η προώθηση και προάσπιση των εργασιακών και επαγγελματικών δικαιωμάτων των απόφοιτων της ειδικότητας "ΦΥΛΑΚΑΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ", η συνεχής διεκδίκηση καλύτερων όρων εργασίας για όλους τους εργαζόμενους με αυτό το αντικείμενο και η ανάπτυξη σχέσεων αλληλεγγύης μεταξύ των φυλάκων Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων, αλλά και συναφών ειδικοτήτων και κλάδων, προκειμένου να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα φαινόμενα διακρίσεων, εκφοβισμού, προσβολής της αξιοπρέπειας και καταπάτησης εργασιακών δικαιωμάτων. Στοχεύουμε στην καλύτερη δυνατή οργάνωση και λειτουργία των Αρχαιολογικών χώρων και Μουσείων της Περιφέρειας Κρήτης, προς όφελος της τοπικής και εθνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οι πρώτες εκλογές πραγματοποιήθηκαν την 01/06/2022 και εκλέχτηκε το εξής Διοικητικό Συμβούλιο:
Πρόεδρος : Αποστολάκη Έλενα
Αντιπρόεδρος : Καραγιάννη Μαρία
Γενική Γραμματέας : Νιράκη Μαρία
Ταμίας : Μαλλιαράκη Μαρία
Γραμματέας Οργανωτικού: Ξεκαρδάκη Ειρήνη
Σύμβουλοι : Μαθιουδάκης Παντελής, Νύκταρης Δημήτρης
Ελεγκτική Επιτροπη:
Φανουργιάκη Μαρία,
Βρανά Βούλα,
Γιαννουλάκη Άννα
Ως πρωτοβάθμιο επαγγελματικό σωματείο, είναι εγγεγραμμένο στο Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου, με τρεις εκλεγμένες αντιπροσώπους : Αποστολάκη Έλενα, Νιράκη Μαρία και Ξεκαρδάκη Ειρήνη.